Kerstmis in Madrid

'Ólé, olé,' moedigden we de dames aan, die opgezweept door ritmisch handgeklap, de flamenco dansten.

We zaten ergens in het achterland van de Costa Brava naar een show, die speciaal voor toeristen is bestemd, te kijken. Ze zullen wel gedacht hebben dat die buitenlanders toch geen flauw benul hebben dat de flamenco oorspronkelijk uit Andalusië komt. Zoals Japanners waarschijnlijk nietsvermoedend dansers op klompen ( en in Volendamse klederdracht) zouden fotograferen op het Vrijthof in Maastricht, met het idee dat het typisch voor heel Nederland is.

A1 en ik waren op bezoek bij Flip die, na zijn kort verband contract als hofmeester bij de KLM, met zijn vrouw en twee kinderen naar Spanje was geëmigreerd om een restaurant dat speciaal was toegesneden op de wensen van Nederlandse toeristen, te beginnen. Op het menu stonden gerechten als "echte" Hollandse biefstuk met sla en frietjes en kip met appelmoes, voor de kinderen.

'Weet je nog, dat we een paar jaar geleden op de totaal verlaten Plaza Mayor in Madrid in een restaurant hebben gegeten toen een student op zijn gitaar flamenco-muziek begon te spelen en zijn vrienden net zo meeklapten? ' vroeg Flip.

Dat wist ik nog heel goed, ook dat het was gaan sneeuwen toen we terugliepen naar het hotel.

Het was december 1970 geweest toen we op de kerstdagen hadden moeten vliegen. Dat is nu eenmaal de consequentie als je voor een airline gaat werken. Op onze indeling had MAD-CUR-MAD gestaan: vertrek op 24 december en retour op de 29e. Dat betekende in ieder geval dat we vrij zouden zijn met Oud en Nieuw. Als alles volgens de regels verliep hadden we volgend jaar vrij met de kerst en moesten we vliegen tijdens de jaarwisseling.

We vlogen met een DC 8-50 naar Madrid en waren omstreeks middernacht in het hotel aangekomen, nadat we de cockpitcrew, de purser en assistent purser hadden afgezet in het luxe ***** Meliá Hotel.

Bij de receptie van ons *** hotel wilden ze zo snel mogelijk naar huis want "Nochebuena" is het belangrijkste familiefeest voor de Spanjaarden, maar ze hadden wel voor de twee hofmeesters en twee stewardessen een speciale kamer gereserveerd waar ze een heerlijk koud buffet, compleet met champagne, wijnen uit de Rioja en een fles goede cognac hadden neergezet.

We besloten onze meegebrachte feestkleding aan te trekken en in stijl te gaan souperen. We hadden, héél romantisch, de kaarsen aangestoken en elkaar met een glas champagne in de hand 'Feliz Navidad' gewenst. Na het eten zaten we met een glaasje cognac, waar de mannen een sigaartje bij op hadden gestoken, na te genieten. We waren het roerend met elkaar eens: om op deze manier de feestdagen door te moeten brengen was eigenlijk zo slecht nog niet.

Pas toen door de ramen het ochtendlicht begon te schemeren, waren we, behoorlijk aangeschoten, naar onze kamers gegaan.

Toen we vroeg in de middag wakker werden was het te laat geweest om nog ontbijt in het hotel te kunnen bestellen, dus gingen we, door honger gedreven, de straat op. Het was er uitgestorven geweest en de wind koud en guur, niet bepaald een uitnodiging om lang buiten te blijven.

'Hé jongens,' zei Flip,' ik zie een kroeg , zullen we daar naar binnen gaan ?'

We kwamen een smerige pijpenla binnen waar het blauw zag van de rook. De vloer lag bezaaid met sigarettenpeuken en gebruikte papieren servetjes. De stamgasten hingen aan de tap met een biertje of een brandy en er heerste een enorm kabaal, want het is de Spaanse gewoonte om allemaal door elkaar heen te praten zonder naar elkaar te luisteren. Degene met de hardste stem heeft de beste kans om gehoord te worden. Het zal wel over Real Madrid of Atlétic zijn gegaan, want voetbal is hèt voornaamste gespreksonderwerp onder Spaanse mannen.

Daar er geen zitplaatsen waren moesten we noodgedwongen blijven staan. We vroegen of er iets te eten was. Nors wees de uitbater op een paar schoteltjes die uitgestald stonden achter een glazen plaat. Knoflookworst, rauwe ham en schelpjes met inhoud, dat was zo'n beetje het aanbod. Dat past eigenlijk niet zo bij een bak koffie, dus stelde Flip voor, ook omdat we een beetje katerig waren, om een fles rode wijn te bestellen.

We aarzelden, we hadden immers over een paar uur calling time? Flip vond echter dat we best een beetje mochten genieten, het was tenslotte kerstfeest. OK, we deden mee. Als we het aan niemand vertelden zou er geen haan naar kraaien.

De crewbus kwam ons die middag, voor onze vlucht naar Curaçao, als eerste oppikken en in een jolige stemming verwelkomden we, even later, de rest van de bemanning toen ze instapten. Nou, die jongens hadden vast geen gevoel voor humor want ze keken stuurs voor zich uit. We vergaven ze, want ze hadden tenslotte niet zo'n lol gehad als wij.

's Morgens vroeg, op 2e kerstdag kwamen we in het Flamboyant Hotel aan en ons werd meegedeeld dat er voor de bemanning en de KLM-ers die op Curaçao gestationeerd waren, een officieel diner was georganiseerd waaraan we geacht werden deel te nemen.

Die avond zaten we buiten op het terras, in de zwoele wind, aan lange tafels ons te vervelen. Het was overduidelijk dat de aanwezige gasten het ondergingen als een verplichting en liever ergens anders waren geweest. Flip probeerde nog een beetje de boel op te vrolijken door een Kerst Conférence in plat Amsterdams ten beste te geven, maar zijn moppen werden niet geapprecieerd.

Het werd één van die avonden om gauw te vergeten.

De volgende morgen vlogen we weer terug naar Madrid en we kwamen net op tijd in het hotel aan om nog uit eten te kunnen gaan.

We liepen door verlaten straten naar de Plaza Mayor. Franco had toen nog stevig de touwtjes in handen en in de stad hing een melancholieke en doodse sfeer.

De Plaza Mayor was leeg en we vonden één restaurant dat geopend was. Het was zo'n ongezellige tent met neonlichten waar we de enige gasten bleken te zijn, op een paar studenten- types na die daar wat zaten te drinken. Gelukkig haalde één van hen na een tijdje zijn gitaar tevoorschijn en begon te spelen, aangemoedigd door zijn maatjes met veel geklap en olé 's. Werd het toch nog een beetje gezellig !

Terug in de Catalaanse Bergen haalden Flip en A1 nog wat herinneringen op aan hun KLM-jaren waar ze met veel heimwee aan terug dachten, terwijl op het toneel de danseressen de flamenco dansten met veel hakkengeklak en castagnettengeklik.

We schonken onszelf nog maar eens in uit de karaf met sangría, dat is tenslotte wat er van ons, toeristen, werd verwacht.

! Olé, olé !